Sipas tradides legjendare, cdo 29 shkurt femrat mund t’i propozojne te dashurit te tyre. Viti i brishtë është viti në të cilin muaji Shkurt ka 29 ditë. Kjo dukuri paraqitet çdo katër vite. Aktualisht viti i i brishtë është viti 2016. Viti tjetër i brishtë është 2020, e kështu me radhë. Domethënë vitet e brishta janë shumëfisha të numrit 4.
Tradita e grave qe propozojne në ditën e brishtë mendohet të datojë në shekullin e V-te ne Irlandë, kur Shen Bridget iu ankua Shen Patrick-ut se gratë duhej të prisnin shumë gjatë që i caktuari t’i propozojë. Keshtu ai i dha grave një ditë të vetme në një vit te brishtë për të bere pyetjen “Do martohesh me mua?” – ditën e fundit të muajit më të shkurtër. Legjenda thote se, që atë moment Brigid u ul në një gju dhe propozoi Patrick-un, por ai e refuzoi, e puthi në faqe dhe i ofruar një fustan mëndafshi për të zbutur goditjen.
Të tjerë besojnë se tradita vjen nga Skocia, kur Mbretëresha Margaret, pas moshës vetëm pesë vjecare, deklaroi në 1288 se një grua mund t’i propozojë çdo burri që ajo pëlqente më 29 shkurt.
Propozimi i parë i bere nga nje femer ishte në Skoci në shekullin e 13, ku thuhet se u miratua edhe ligji që deklaron se çdo burre që ka refuzuar një propozim në vitin e brishtë, duhet të paguajë një gjobë, ose t’i blejë gruas 12 palë dorashka. Kjo ishte një mënyrë simbolike, që ajo të vishte doreza për të fshehur turpin e te mos pasurit nje unazë martese.
Supersticione ne lidhje me kete date
Nderkohe qe ka edhe supersticione ne lidhje me kete dite. 1 ne 5 cifte te fejuar ne Greqi, nuk martohen ne vitin e brishte, pasi mendojne se sjell ters. Nderkohe qe italianet e konsiderojne si nje vit gjate te cilit nuk eshte mire te marresh vendime te rendesishme. Ndersa te Rusi e bejne vit tragjik, i cili mund te sjell edhe vdekjen. Thone se eshe bizelet dhe fasulet e mbjella ne kete vit, “rriten ne menyren e gabuar”. Ndersa fermeret skoceze thone se ky vit nuk eshte nje vit i mire mbareshtimi per kafshet dhe bimet.
Po nese ke lindur me 29 shkurt?
Shanset qe te lindesh ne kete date jane 1 ne 1461. Ne bote ka rreth 5 milion te lindur ne diten e brishte. Për shekuj me radhë, astrologët besonin se fëmijët e lindur në ditën e brishtë do të kenë talente të pazakonta, personalitete unike dhe madje edhe fuqi të veçanta. Poeti Lord Bajroni ka lindur në një ditë të brishtë, siç jane edhe repisti Ja Rule, futbollisti Darren Ambrose, kengetari Khaled e shume shkencetare, lojtare, aktore e kengetare te tjere. Ata qe kane lindur ne kete date e festojne ditelindjen ne 28 shkurt ose 1 Mars.
Pak histori per daten 29
Dita ekstra është e nevojshme për shkak të ‘rrëmujes’ së sistemit tonë diellor. Një rrotullim i plotë i tokës rreth diellit nuk merr një numër ekzakt nga të gjitha ditët (një rrotullim i plotë i tokës rreth boshtit të saj merr 365.2422 ditë).
Që prej kohës kur Julius Caesar erdhi në pushtet, njerëzit vrojtuan kalendarin 355 ditor, me një muaj 22 ditorësh shtesë çdo dy vjet. Por kjo ishte një zgjidhje e ndërlikuar pasi ditët e festave po kalonin në stinët e ndryshme. Kështu që Cesar urdhëroi astronomin e tij Sosigenes t’i thjeshtojë gjërat. Kështu ai vendosi që të kemi 365 ditë në vit me një ditë ekstra çdo katër vjet (secili vit është teknikisht 365.242 ditë i gjatë). Kështu lindi edhe 29 Shkurti.
Çdo katër vjet është një vit i brishtë, si një rregull i pranuar. Por ky s’është fundi i historisë. Kështu, viti 2000 ishte një vit i brishtë, siç ishte 1600-ta. Por 1700-ta, 1800-ta dhe 1900-ta nuk ishin. Kjo duket pak arbitrare thotë një profesor matematike Ian Stewart, por ka një arsye të mirë pas saj. ” Viti ka 365 ditë dhe një çerek shtese. Është njëlloj sikur të thuash që ndodh çdo 4 vjet. Por në fakt është shumë më pak se kaq. Dilema për këtë u zgjidh nga Papa Gregory XIII dhe astronomët e tij të cilët themeluan kalendarin Gregorian në 1582, që humbiste tre ditë të brishta çdo 400 vjet. Dhe që atëherë njerëzimi s’ka sjellë një sistem tjetër ta hedhë poshtë apo ta zëvëndësojë këtë. ‘Çdo muaj ka 30 ose 31 ditë, por Shkurti vuan nga egoja e perandorit romak Cesar Augustus’, thotë Stewart. Nën Julius Cesar, shkurti ka 30 ditë por kur erdhi Augustus u ankua se muaji i tij ‘August’ kishte vetëm 29 ditë dhe dita e paradhësit të tij Julius ‘July’ është me 31 ditë. Kështu shtoi disa ditë tek Gushti që të ngjante i barabartw me Korrikun dhe mbeti i ‘varfër’ Shkurti.
